Emperyalizm Karşıtlığı ve Kemalizm: Tek- Parti Döneminde “Europacentrisme’in Tasfiyesi” ve “İktibascı İnkılâb” Tartışmaları

Özet

Tek-parti döneminin düşünce tarihi, dönemin fikir ayrılıklarını ele alırken, genel olarak iktisat politikaları tartışmalarına odaklanmıştır. Bu makale ise şu ana kadar üzerinde çok durulmamış bir fikir ayrılığına odaklanmayı hedefliyor. Celâl Nuri’nin Türk İnkılâbı kitabını (1926) ve Şevket Süreyya’nın Kadro yazılarını tartışarak, Kemalist entelektüeller arasındaki farklı modernleşme tahayyüllerini değerlendiriyor. 1920’ler ve 1930’lar boyunca, Kemalist entelektüeller bir dizi ku- ramsal sorunla karşı karşıya kalmışlardı. Bu sorunların başlıcası Batı dışı bir toplumda modern- leşmenin hangi temeller üzerine inşa edileceğiydi. Bu makale koşulsuz Batılılaşmadan yana tavır koyan Celâl Nuri ile ve özgün modernleşme projesinin gereğini savunan Şevket Süreyya’nın yaz- dıklarına odaklanarak Kemalizm içi bu tartışmayı incelemeyi hedeflemektedir.

Anahtar kelimeler

Celâl Nuri (İleri), Şevket Süreyya (Aydemir), Emperyalizm, Avrupamerkezcilik, Küresel Hiyerarşiler.

Atıf

Turan, Ömer, “Emperyalizm Karşıtlığı ve Kemalizm: Tek-Parti Döneminde “Europacentrisme’in Tasfiyesi” ve “İktibascı İnkılâb” Tartışmaları”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 11, Sayı 43 (Güz 2014), s. 81-104.

Bağlılıklar

• Ömer TURAN, Yrd. Doç. Dr., İstanbul Bilgi Üniversitesi, Uluslararası İlişkiler Bölümü