1980 ve 1990’larda Türkiye ve Suriye arasındaki İlişkiler: Siyasi İslam, Müslüman Kardeşler ve İstihbarat Savaşları

Özet

Bu çalışmanın amacı, yaklaşık yarım yüzyılı aşkın bir süredir devam eden süreklilik ve kopuşların, AKP hükümetinin Suriye Müslüman Kardeşler ve Esad rejimi ile ilişkisini nasıl şekillendirdiğini incelemektir. 1980’lerin başından 2011 Arap Ayaklanmasına kadar Türkiye, Türk İslamcıları, Suriye ve Suriye Müslüman Kardeşler arasındaki ilişkiler son derece karmaşık bir seyir izledi. Açık kaynaklardan ve gazete arşivlerinden elde edilen bilgilere dayanarak, bu çalışma 1980’lerde Türk ve Suriye istihbarat teşkilatları arasındaki çatışmayı bir “istihbarat savaşı” olarak tanımlamaktadır. Her iki ülke de iç düşmanları olarak tanımladıkları PKK’yı ve Müslüman Kardeşler’i, diğer tarafa karşı kullanabilecekleri aktörler olarak gördüler. Denklemin Suriye / PKK kısmı Türk medyası ve Türk akademisi tarafından sık sık dile getirilirken, Türkiye’nin Müslüman Kardeşler’le ilişkileri unutulmuştur. Her ne kadar Müslüman Kardeşler’e açık destek vermek, Ankara’nın resmi dış politikasının bir unsuru olmamasına rağmen, Türkiye’nin istihbarat ve güvenlik güçleri, Türkiye’nin Suriye’ye karşı elini güçlendirmek için Müslüman Kardeşler ile bağlar kurmuş, bu örgütü kendi çıkarları için kullanmıştır.

Anahtar kelimeler

Türkiye Dış Politikası, Suriye, Müslüman Kardeşler, Siyasal İslam, Soğuk Savaş, Anti-komünizm

Atıf

Özkan, Behlül, “1980 ve 1990’larda Türkiye ve Suriye arasındaki İlişkiler: Siyasi İslam, Müslüman Kardeşler ve İstihbarat Savaşları”, Uluslararasi Iliskiler, Cilt 16, Sayı 62, 2019, ss. 5-25, DOI: 10.33458/uidergisi.588893

Bağlılıklar

• Behlül ÖZKAN, Doç. Dr., Uluslararası İlişkiler Bölümü, Marmara Üniversitesi