Türk Dış Politikasının Tarihsel Materyalist Bir Analizi: Sınıf, Devlet ve Hegemonya

Özet

Bu makale, eleştirel dış politika çalışmaları adını verdiğim bir yaklaşım çerçevesinde Türk Dış Politikası’nın tarihsel materyalist analizini yapmaya yönelik bir çerçeve çizmektedir. Bu doğrultuda eleştirel bir politik iktisat yaklaşımı benimseyerek Gramsci’nin hegemonya kavramını temel almakta ve bu kavramı genişleterek dış politika stratejilerini hakim sınıfların egemenliklerini sürdürmek için geliştirdikleri hegemonya projelerinin bir uzantısı olarak değerlendirmektedir. Makale dış politikanın değerlendirilmesinde yapılar ve failler arasındaki diyalektik ilişkinin nasıl anlaşılması gerektiğine yönelik olarak hegemonik derinlik kavramını önermekte ve devlet-sermaye ilişkisinin incelenmesinde bu kavramı kullanmaktadır. Hegemonik derinlik sermaye sınıflarının devlet kurumları ile bu kurumların işleyişindeki etkilerinin derinliğini ifade etmektedir. Makale bu süreci ifade etmek üzere jeopolitik bir kavram olan stratejik derinlik kavramı yerine, neoliberal küreselleşme ilkeleri ile bunları yansıtan dış politika projelerini ifade etmek üzere sosyolojik bir kavram olan hegemonik derinlik kavramının kullanılmasını önermektedir. Makale hegemonik derinliğin sınırları olduğunu ve mevcut AKP hükümetinin bu sınırlara erişmiş olabileceğini ifade etmektedir.

Anahtar kelimeler

Tarihsel Materyalizm, Türk Dış Politikası, Devlet ve Sınıf, Hegemonya, Hegemonya Projeleri, Hegemonik Derinlik

Atıf

Yalvaç, Faruk, “Türk Dış Politikasının Tarihsel Materyalist Bir Analizi: Sınıf, Devlet ve Hegemonya”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 13, Sayı 52, 2016, s. 3-22.

Bağlılıklar

• Faruk Yalvaç, Prof. Dr., Department of International Relations, Middle East Technical University